ارمنستان کشور کوچکی است در قلب قفقاز. وطن الکسیس پازومیان. اجدادش، مثل خیلی از ارمنی‌های فرانسه، در ترکیه‌ی امروزی زندگی می‌کردند و بعد از نسل‌کشی ارامنه در ۱۹۱۵ به فرانسه مهاجرت کردند. پازومیان از کودکی غرق در این فرهنگ بود. ده سال پیش برای اولین بار به ارمنستان سفر کرد تا کشوری را کشف کند که هنوز چیز زیادی از آن نمی‌دانست. از آن پس عکس‌های زیادی از این سرزمین گرفت. سال ۲۰۱۶، چند هفته بعد از «جنگ چهارروزه»، منطقه‌ی ناگورنو قره‌باغ را کشف کرد که یعنی «باغ سیاه» ـ منطقه‌ای محصور در خشکی که شاهد سی سال درگیری بین ارمنستان و آذربایجان بوده.
پازومیان از تخریب وحشیانه‌ی این منطقه در حیرت بود: هیچ‌چیز در امان نمانده بود، حتی مدرسه‌ها. روستاها متروکه بودند. بعدها فهمید بعضی از مردم دارند به این ناکجاآباد برمی‌گردند، حتی وقتی هر دو سوی جنگ هنوز خندق‌های جدید می‌کنند. به نظرش آمد همین حالا بهترین وقت برای اجرای پروژه‌ای با موضوع این جنگ فراموش‌شده است.
باغ سیاه حقیقت غریب زندگی در ناگورنو قره‌باغ را روایت می‌کند، جایی که نشانه‌های جنگ هنوز هست. این پروژه که سال ۲۰۱۶ شروع شد تلاشی است برای درک ساکنان این منطقه، تقلایشان برای استقلال و پاسخ به این سوال که چرا با وجود سال‌ها ناآرامی هنوز به این هدف متعهدند. اینجا زندگی کردن برای اکثر جمعیتِ این منطقه یک‌جور مقاومت است. روایت این ماجرا برای پازومیان ضرورتی شخصی بود: احساس می‌کرد باید این آدم‌ها را به دنیا بشناساند، و این کار را با عشق بکند.
این آدم‌ها شخصیت‌های یک جنگ بی‌پایان و تراژیک‌اند. در جهانی مملو از وطن‌پرستی و فرهنگ نظامی. این پروژه هم سندسازی گذشته و حال این مکان است، هم تلاشی برای درک آینده‌اش. ...
ادامه نوشته
